W Szpitalu Powiatowym w Chodzieży trwają przymiarki do jego reorganizacji. Przedstawiamy odpowiedzi na nurtujące mieszkańców pytania.
1. Dlaczego planowana jest likwidacja oddziału położniczego w chodzieskim szpitalu?
Przygotowany przez Ministerstwo Zdrowia projekt nowelizacji ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, ma być elementem zapowiadanej przez resort reformy szpitalnictwa. Chodzi o stworzenie dobrze działającego systemu lecznictwa szpitalnego, przede wszystkim dopasowanego do struktury demograficznej i rzeczywistych potrzeb zdrowotnych ludności przez koncentrację świadczeń i profilowanie szpitali.
W praktyce oznacza to, że placówki specjalizowałyby się w danej dziedzinie, zamiast prowadzić wiele różnych oddziałów. Ma to dotyczyć m.in. szpitali i oddziałów położniczych. Chodzi o gwarancję, że matką i dzieckiem zajmuje się odpowiednio wykwalifikowany, mający doświadczenie personel. Resort zdrowia chce, żeby do sieci PSZ weszły tylko te placówki, w których rocznie odbierana jest pewna minimalna liczba porodów. Na razie w dyskusji o kryteriach pada liczba ok. 400 porodów rocznie. Oddziały położnicze, w których w ciągu 12 miesięcy byłoby ich mniej - miałyby się znaleźć poza siecią, co prowadziłoby do ich zamknięcia. O zakwalifikowaniu oddziału położniczego do sieci szpitali będzie decydować nie tylko minimalna liczba odebranych w niej porodów, ale także odległość do najbliższego oddziału położniczego.
W związku z planowaną reforma szpitalnictwa, zaszła konieczność wykonania analizy liczby porodów w Szpitalu Powiatowym w Chodzieży. Z danych w niej zawartych od 2016 r. jednoznacznie wynika, iż całkowita ilość porodów z roku na rok spada oraz rośnie ilość porodów pań spoza powiatu chodzieskiego (np. rok 2023- ilość porodów 338, z czego pań z powiatu chodzieskiego 161, natomiast pań spoza powiatu to 177). Co więcej, w związku z malejącą liczbą kobiet w wieku rozrodczym żaden realny scenariusz demograficzny nie przewiduje zatrzymania spadku liczebności populacji, a tym samym wzrostu ilości porodów. Zmianywięc są nieuniknione.
2. Jak zostanie zapewnione bezpieczeństwo kobietom w ciąży po likwidacji oddziału położniczego?
W celu zapewnienia bezpieczeństwa kobietom w ciąży, Szpital zapewni dodatkowy transport do najbliższego oddziału położniczo-noworodkowego, z którym Szpital zawrze umowę na ten zakres świadczeń. Powiat jest już po rozmowach z samorządowcami północnej wielkopolski - zamierza podpisać umowę ze szpitalami w Obornikach, Trzcince i Pile. Większa ilość porodów podnosi doświadczenie i fachowość personelu, co jest kluczowe dla mam. W sytuacji nagłej, podczas której transport opierać się będzie o karetkę, ciężarna będzie pod opieką położnej i ratownika medycznego. Szpital zapewni całodobowy dyżur położnej w Centralnej Izbie Przyjęć oraz przygotuje gabinet wyposażony w łóżko porodowe, kącik noworodka i niezbędne instrumentarium, aby w razie nagłego porodu udzielić rodzącej profesjonalnej pomocy.
3. W jakich warunkach aktualnie świadczone są usługi położnicze?
Szpital od wielu lat boryka się z brakiem lekarzy specjalistów. Obecnie zatrudnia na oddziale położniczym z neonatologią pięciu lekarzy specjalistów z zakresu położnictwa i ginekologii, w tym czterech z nich jest już na emeryturze.
Ponadto, Szpital nie ma możliwości zapewnienia porodów w znieczuleniu okołoporodowym z powodu braku wystarczającej ilości wymaganego do realizacji tej procedury personelu medycznego. Z roku na rok maleje liczba porodów i rosną wymogi Narodowego Funduszu co do zatrudnienia personelu medycznego w tym oddziale. Wprowadzenie porodów ze znieczuleniem przez inne szpitale spowoduje, że przyszłe matki będą je wybierać i porodów w chodzieskim Szpitalu będzie jeszcze mniej.
4. Co dalej z oddziałem ginekologicznym?
Od kilku lat ginekologia włączona jest w oddział wieloprofilowy i tak dalej zostanie. Nadal będzie funkcjonował oddział wieloprofilowy, gdzie będą zaplanowane operacje i zabiegi z zakresu chirurgii ogólnej, ginekologii oraz procedury „jednego dnia”.
5. Czy likwidacja oddziału położniczego oznacza redukcje etatów w Szpitalu Powiatowym?
Wszystkie działania realizowane przez Szpital w celu transformacji niektórych oddziałów szpitalnych nie będą skutkowały koniecznością redukcji personelu medycznego Szpitala. Utworzenie nowych oddziałów: opiekuńczo-leczniczego i geriatrycznego, będzie miało istotny wpływ na wykorzystanie potencjału kadrowego Szpitala oraz pozwoli na utworzenie nowych miejsc pracy dla: lekarza, pielęgniarek, psychologa, fizjoterapeutów, opiekunów medycznych oraz terapeuty zajęciowego. Personel oddziałów, które ulegną transformacji (np. pielęgniarki oddziału dziecięcego i położniczo- neonatologicznego) zostanie zaangażowany w pionie opieki długoterminowej. W przypadku możliwości przekwalifikowania położnych na pielęgniarki (np. roczne studia pomostowe) również one mogłyby pracować w pionie opieki długoterminowej.
6. Jakie są plany restrukturyzacji szpitala?
Funkcjonowanie oddziału położniczego planuje się zakończyć w II kwartale 2025 roku. Decyzja ta jest podyktowana względami ekonomicznymi oraz sytuacją demograficzną powiatu chodzieskiego i całej Polski. Planowane jest utworzenie oddziału opiekuńczo-leczniczego i geriatrycznego.
Ponadto szpital od początku lat osiemdziesiątych XX wieku boryka się z problemem niewystarczającej bazy lokalowej na rozwój i zaspokajanie rosnących potrzeb mieszkańców powiatu chodzieskiego i ościennych. Zarząd Szpitala podjął decyzję o rozbudowie istniejącej bazy o pomieszczenia na potrzeby utworzenia oddziału opiekuńczo-leczniczego i geriatrycznego. Będzie to możliwe dzięki środkom z KPO. Decyzja o rozbudowie została podjęta po wnikliwej analizie bazy łóżkowej możliwej do pozyskania po restrukturyzacji oddziałów, która wykazała, że będzie ona niewystarczająca do zabezpieczenia świadczeń opieki długoterminowej i geriatrycznej. Dlatego utworzenie oddziału opiekuńczo- leczniczego i geriatrycznego wydaje się być koniecznością i wielką szansą dla naszych seniorów na wykwalifikowaną opiekę w Chodzieży. Co nie oznacza, że chodzieski szpital całkowicie zmieni profil i będzie nastawiony wyłącznie na starszych pacjentów. Wszystkie pozostałe oddziały funkcjonujące w szpitalu pozostaną bez zmian.
7. Czy jest potrzeba utworzenia oddziału opiekuńczo-leczniczego i geriatrycznego?
Aktualna sytuacja demograficzna od lat zmienia potrzeby systemu opieki zdrowotnej i niezbędne jest podjęcie intensywnych działań ukierunkowanych na przygotowanie Szpitala do zmieniającej się struktury wiekowej populacji Powiatu Chodzieskiego. Sytuacja demograficzna powoduje, ze rodzi się coraz mniej dzieci, a w tempie bardzo dynamicznym przyrasta liczba osób w wieku poprodukcyjnym.
Coraz bardziej widoczne jest zjawisko tzw. podwójnego starzenia się społeczeństwa, co oznacza, że wśród osób pow. 65 r.ż. coraz więcej jest osób pow. 80 r. ż. Osoby starsze żyją coraz dłużej, a o jakości tego życia decyduje zdrowie, które w wieku starszym wymaga bardziej systemowego działania, a nie tylko leczenia pojedynczych dolegliwości, gdyż ta grupa pacjentów jest bardzo często dotknięta wielochorobowością i lecząc się na każdą z chorób osobno, u specjalisty w danym obszarze medycyny często doświadcza skutków ubocznych, w postaci np. dodatkowych dolegliwości lub tez ogólnie słabszej kondycji. Do tego w tej grupie społecznej coraz większą grupę stanowią osoby, które tracą zdolność do samodzielnego mieszkania, czego najczęściej najbliższa rodzina nie jest świadoma dopóki nie wydarzy się cos niepokojącego. Powyższa sytuacja powoduje, że niezbędne jest podjęcie działań ukierunkowanych na przygotowanie polskiego systemu zdrowia do zapewnienia tej grupie populacji właściwej opieki.
Propozycja Szpitala Powiatowego w Chodzieży jest odpowiedzią na powyższą sytuację, gdyż poprzez uruchomienie Oddziału geriatrycznego i Oddziału opiekuńczo– leczniczego oraz Oddziału dziennej rehabilitacji zapewni właściwą, specjalistyczną opiekę dla tej grupy pacjentów w warunkach zarówno lecznictwa stacjonarnego jak i AOS. Dzięki inwestycji, możliwe będzie zapewnienie kompleksowego leczenia i specjalistycznej opieki nad pacjentem starszym, z zaangażowaniem specjalistów różnych dziedzin medycyny w proces diagnostyki i leczenia, reprezentowanych w Szpitalu, a także zapewnieniem opieki specjalistów w zakresie geriatrii i psychologii. Głównym beneficjentem tej inwestycji będzie grupa pacjentów starszych, niezdolnych do samoopieki, z wielochorobowością, często w bardzo trudnej sytuacji finansowej dla których możliwość leczenia w publicznych zakładach opieki zdrowotnej jest jedyna.
8. Jak plany restrukturyzacji szpitala przełożą się na kondycję finansową?
W ostatnich 4 latach chodzieski oddział położniczy wygenerował stratę w wysokości 12 mln zł, która to została pokryta z nadwyżek finansowych szpitala kosztem rozwoju innych szpitalnych oddziałów.
W samym 2023 roku prawie 2,9 mln zł na minusie. Na generowanie tak wysokich strat największy wpływ miały wymogi co do zatrudnienia: personelu medycznego (szczególnie lekarzy, położnych i pielęgniarek ) oraz dyżury lekarskie: położnicze, neonatologiczne oraz anestezjologiczne narzucone przez Narodowy Fundusz Zdrowia. Niezależnie od tego, czy w danym dniu będzie odbywał się poród, czy też przez kilka dni z rzędu oddział położniczy będzie świecił pustkami, przez cały czas w pełnej gotowości musi być zespół medyczny - to generuje ogromne koszty.Wg. danych z 30 września 2023 roku ponad 56% szpitali w Polce jest zadłużona, a kwota zadłużenia na koniec 2024 roku sięgnie 22 mld zł. Kondycja finansowa szpitali powiatowych jest bardzo zła, czego przejawem są coraz większe straty w działalności i rosnące długi. Sytuację pogorszyła reforma systemu wynagrodzeń pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych. Weszła w życie od lipca 2022 roku, lecz za nią nie poszedł odpowiedni wzrost wyceny świadczeń. Szpital Powiatowy w Chodzieży dzięki bardzo dobremu zarządzaniu przez poprzedniego Dyrektora i ówczesną Panią Dyrektor wypracowuje od lat pozytywny wynik finansowy - w roku 2023 wynosił ponad 2 mln. 35 tys. zł. Sytuacja może ulec zmianie, jeśli nie podejmie się planów transformacji szpitala i do jego utrzymania dokładać będą musiały lokalne samorządy.